برای گوش دادن به محتوای این مقاله، ویس زیر را گوش دهید:
Podcast: Play in new window | Download
در ترجمه‌ی فیلم، عوامل گوناگونی در ترجیح دوبله یا زیرنویس دخالت دارند. اما، در هر صورت، دوبله انگلیسی به فارسی نه تنها هواداران بسیاری دارد، بلکه منافع فراوانی نیز دربر دارد. این روش از ترجمه‌ی فیلم تفاوت‌های کارکردی چشمگیری با تولید و ترجمه‌ی زیرنویس دارد، که در خطوط پایین آنها را توضیح می‌دهیم.
دوبله چیست؟
دوبله از کلمه ی “دوبل” فرانسوی می آید که به معنی دوبرابر کردن و مضاعف کردن است. اما در تعریف صنعت فیلم‌سازی و تولید ویدیو، به فرایندی که پس تولید فیلم برای ضبط و صداگذاری جدید روی صداهای اصلی محصول انجام میشود، دوبله می‌گویند. پس از آن‌که ویرایشگران تمام صداهای ضروری فیلم، مانند مکالمه‌ها، جایگزینی مکالمه‌های خودکار، افکت‌ها، موسیقی و …، را ویرایش کردند، نوبت به برابرسازی تمام عناصر و ضبط صداها می‌رسد.
اما مخاطبان معمولی، اصطلاح “دوبله” را معمولاً برای جایگزینی صدای بازیگران با صدای اجراکنندگان صدای زبانی دیگر به‌کار می‌برند. در واقع، این فرایند در اصطلاح تخصصی “بازصداگذاری” نامیده میشود.
تاریخچه دوبله در جهان
فیلم های ثابت تا مدت ها رواج داشتند و جالب است بدانید اولین پی ریزی های دوبله برای صدا دار کردن فیلم های صامت بوده. اولین فردی که به دنبال ایجاد دستگاهی برای صدا گذاری افتاد، توماس ادیسون در سال 1895 بود. بعد از آن لی د فارست(lee de forest)در سال 1923 در این زمینه اقدام کرد و در نهایت در سال 1926 برادران وارنر موفق شدند تا سیستم صوتی به نام ویتافون را به ثبت برسانند.
قبل از اینکه فرایند دوبله به عنوان نوعی از ارتباط بین کشور های نا هم زبان شکل بگیرد، فیلم های چند زبانه ساخته میشدند. به این صورت که یک فیلم به زبان انگلیسی و با بازیگران انگلیسی زبان ساخته میشد و سپس این فیلم با بازیگران اسپانیایی و زبان اسپانیایی دوباره باز ساخت میشد. حتی استودیو هایی در دنیا به وجود آمدند که در همین زمینه فعالیت می کردند و حتی دست به ساخت فیلم هایی با 15 زبان مختلف میزدند.
این روش کارساز اما بسیار پر هزینه بود در نتیجه با شروع صنعت دوبله بسیار از ان استقبال شد و کشور هایی مثل ایتالیا بسیار در این حوزه زبانزد شدند.
تاریخچه ی دوبله در ایران
دوبله در ایران تاریخچه ای بسیار قدیمی و نزدیک به 75 سال دارد اما باز هم این هنر با اختلاف 15 سال از بوجود آمدن دوبله در جهان، وارد ایران شد. ورود اولین فیلم دوبله به سینمای ایران، با تلاش های دکتر اسماعیل کوشا میسر شد. در سال 1325 فیلم فرانسوی دختر فراری با نام اصلی نخستین وعده دیدار، در سینمای کریستال پخش شد.
پیش از ورود این فیلم دوبله شده، سینمای ایران تنها فیلم ها زبان اصلی و در نهایت فیلم ها دارای میان نویس به خود دیده بود. میان نویس به این صورت بوده که هر چند دقیقه بعد از پخش فیلم، نوشته هایی فارسی بر روی صفحه نمایش می آمدند و توضیحات آنچه گذشته بود را می دادند.
دختر فراری و سه فیلم دوبله ی بعدی ان از کیفیت خوبی برخوردار نشدند؛ اما قدمی بزرگ در مسیر ورود این هنر به ایران بودند. پنجمین فیلم دوبله شده به نام بازگشت جوانی که در فرانسه دوبله ی آن انجام شد، اولین موفقیت بزرگ دوبله ی ایرانی را رقم زد. در نهایت در سال 1347 با شروع کار تلویزیون ملی ایران، واحد دوبلاژ سینما هم به طور رسمی افتتاح شد.
همانطور که میدانید تاریخ همیشه حرف های زیادی برای گفتن دارد و با چند پاراگراف کوتاه نمیتوان جذابیت آن را لمس کرد برای همین کتاب دو جلدی تاریخچه ی کامل دوبله فارسی در ایران میتواند یک انتخاب جذاب برای دوست داران این زمینه باشد.
انواع دوبله
به طور کلی دوبله به دو دسته ی همزمان و ناهمزمان؛ و از نظر فرایند ضبط هم به دو دسته ی تک نفره و دسته جمعی تقسیم میشود.
دوبله ی همزمان
دوبله ی همزمان به این صورت است که دوبلور ها در سینما حضور پیدا میکنند و به طور همزمان در مقابل مخاطبان سینما کار دوبله روی فیلم را هنگام پخش آن انجام میدهند. در ایران این نوع دوبله زمانی رواج داشته اما همانطور که متوجه شدید کار حساس و نفس گیری است که نیازمند دقت عمل بالا و حواس جمع میباشد.
دوبله ی ناهمزمان
دوبله ی ناهمزمان نوع دیگری از دوبله است که شما معمولا آن را در مستند ها مشاهده می کنید. در این نوع دوبله صدای اصلی فیلم حذف نمیشود و صدای هنرپیشه و گوینده به مقدار کم شنیده میشود. این نوع دوبله معمولا توسط یک یا دو نفر انجام میگیرد که به جای تمامی نقش ها حرف میزنند.
علاوه بر این تلاشی برای هماهنگ کردن کلمات با نحوه ی حرکت لب هنرپیشه ها صورت نمی گیرد به قولی این نوع دوبله از ظرافت کمتری برخوردار است. با این وجود در برخی از کشور ها مثل روسیه برای دوبله ی فیلم و سریال هم این روش استفاده میشود.
دوبله ی تک نفره
دوبله ی تک نفره به این صورت است که هر یک از دوبلور ها به صورت جداگانه دیالوگ های خود را ضبط میکنند سپس این دیالوگ ها با هم روی فیلم قرار میگیرند.
دوبله ی دست جمعی
دوبله ی دست جمعی روشی کاملا برخلاف تک نفره است و میتوان گفت میزان سختی آن هم بالاتر است. این نوع دوبله به این صورت انجام میگیرد که دوبلور ها دیالوگ های خود را از قبل تمرین میکنند و همگی با هم و همزمان برای ضبط اقدام میکنند. در صورت اشتباه هر یک از افرادی که در حال دوبله کردن هستند، آن قسمت باید دوباره ضبط شود. در نتیجه میتوان گفت احتمال خطا با افزایش دوبلور ها بالاتر رفته و کار را حساس تر میکند.
ضرورت دوبله انگلیسی به فارسی
دوبله انگلیسی به فارسی به فرایند ترجمه و صداگذاری فارسی روی صداهای اصلی، که به انگلیسی هستند، گفته میشود. امروزه زبان انگلیسی به زبانی میانجی برای برقراری ارتباط در بین تمام ملت‌های جهان تبدیل شده است. به همین دلیل، دوبله‌ی فیلم از انگلیسی به فارسی اهمیت خاصی دارد. به این طریق نه تنها با جهان انگلیسی زبان، بلکه با تمام ملت‌های جهان ارتباطی مؤثر برقرار خواهد شد. واقعیت این است که انگلیسی در بین زبان‌های مختلف دنیا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
جایگاه دوبله در ایران
همانطور که اشاره شد، اولویت دوبله انگلیسی به فارسی میتواند دلایل گوناگونی داشته باشد. برای مثال، میتوان به ترجیحات فرهنگی و تجاری اشاره کرد. هرچند که محبوبیت زیرنویس در کشورهای مختلف جهان در حال افزایش است و بسیاری از افراد به دنبال تبدیل زیرنویس انگلیسی به فارسی هستند؛ لیکن دوبله در کشورهایی مانند آلمان و فرانسه کماکان ترجیح داده میشود.
پارامترهای فرهنگی
از سویی، باید گفت که کشورهای یاد شده تعصب بیشتری روی زبان مادری خود دارند. برای مثال، بسیاری از فرانسوی‌ها معتقدند که فرانسه تمام نیازهای آنها را برآورده می‌سازد و اجباری برای استفاده از زبان‌های دیگر نمی‌بینند. همین موضوع باعث اولویت دادن به دوبله نزد فرانسویان شده است.
در ایران نیز هنوز دوبله انگلیسی به فارسی به زیرنویس ترجیح داده میشود. دلیل این اولویت را میتوان در مسائل فرهنگی دانست. ایرانیان پارامترهای فرهنگی خاص خود را دارند، که از بسیاری لحاظ از فرهنگ غربی‌ها متفاوت است. بنابراین، ترجیح ما ایرانیان غالباً تماشای فیلمی است که بومی شده باشد.
عوامل تجاری
فاکتورهای تجاری نیز تأثیر خود را بر ترجیح دوبله یا زیرنویس می‌گذارد. معمولاً در کشورها یا زبان‌هایی که بازار بزرگ‌تری دارند، تمایل به دوبله مشاهده میشود، در حالی که در کشورهای با بازار کوچک‌تر این تمایل به سوی زیرنویس است.
یکی از دلایل اولویت دوبله انگلیسی به فارسی در ایران این است که بازار بزرگی برای ترجمه‌ی فیلم وجود دارد. همین وضعیت را میتوان در کشوری مانند آلمان نیز مشاهده کرد. بزرگ بودن بازار دست ارائه دهنده‌ی خدمات ترجمه‌ی فیلم را برای هزینه‌های بالاتر باز می‌گذارد؛ چون چنین بازاری مخارج بالای ترجمه‌ی فیلم را جبران خواهد کرد.
اما فعالان بازار کشورهایی مانند هلند، سوئد یا نروژ از چنین مزیتی برخوردار نیستند. گویشوران این زبان‌ها جمعیت قابل توجهی را تشکیل نمی‌دهند. بنابراین، فعالان این حوزه نیز روش‌های ارزان‌تر را بیشتر می‌پسندند.
فرایند دوبله فیلم
دوبله یک فیلم یا ویدیو مراحل مختلفی دارد که به طور مختصر آن ها را مرور میکنیم. اولین کاری که در دوبله ی فیلم باید انجام شود، مطمئنا ترجمه است. این فرایند به دست متخصصان این حوزه سپرده میشود و ترجمه ای دقیق به مدیر دوبلاژ تحویل داده میشود.
وظایف مدیر دوبلاژ
مدیر دوبلاژ مسئولیت های مختلفی دارد. اولین این مسئولیت ها، بازبینی ترجمه و تغییر آن است. به این صورت که باید کلمات را به نحوی که با لب خوانی بازیگران نزدیکی بیشتری داشته باشد، تغییر دهد و تلاش کند تا در این مسیر به مفهوم و مکالمه ی کلی لطمه وارد نشود.
دومین مسئولیت مدیر دوبلاژ انتخاب دوبلور های مناسب است. احتمالا تا حالا برایتان پیش آمده که صدای دوبله ی یک بازیگر با چهره ی او خیلی همخوانی نداشته و لذت دیدن فیلم را برای شما کم کرده. پس مدیر دوبلاژ باید در این زمینه از سلیقه و تجربه ی خود استفاده ی کامل و درست بکند تا بهترین تیم دوبلور را بتواند تشکیل دهد.
بعد از سپردن متن دوبله به دوبلور های منتخب شده، وظیفه ی بررسی، اصلاح و اضافه کردن نکته های ریز برای بهبود دوبله هم به عهده ی مدیر دوبلاژ است.
بعد از ضبط صداهای دوبلور ها باید بر روی فرایند هماهنگ کردن صدا با فیلم، صدابرداری و گذاری درست صداهای بازیگران و صدای پشت زمینه ی فیلم هم نظارت درست صورت بگیرد.
در نهایت همانطور که متوجه شدید طی تلاش های فراوان مدیر دوبلاژ و تیم دوبله بالاخره ما یک ویدیوی دوبله شده در استودیو را دریافت خواهیم کرد.
روش های دیگری هم برای دوبلوری وجود دارد. شیوه های نوین و بدون نیاز به استودیوی ضبط؛ که باعث میشود دوبلوران عزیز بتوانند در خانه دوبلوری انجام دهند و قسمت هماهنگی و مونتاژ را به هوش مصنوعی بسپارند. ما در ویدابیا از این شیوه ی جدید استفاده میکنیم پس اگر در زمینه ی دوبله کردن فیلم استعداد و یا تجربه دارید، میتوانید به تیم دوبله ویدابیا بپیوندید و تجربه ی جدید دوبلوری در خانه را کسب کنید.
مزایای دوبله انگلیسی به فارسی
استفاده از خدمات دوبله‌ی ویدابیا برای ترجمه‌ی فیلم مزایای فراوانی دارد. در این بخش تعدادی از مزایای دوبله فارسی به انگلیسی را شرح می‌دهیم.
عدم نیاز به خواندن
بسیاری از مخاطبان هنگام تماشای فیلم زیرنویس را نمی‌خوانند. چند دلیل برای نخواندن زیرنویس وجود دارد؛ برای مثال:
مخاطب علاقه‌ای به خواندن زیرنویس ندارد،
در محیطی است که نمی‌تواند تمرکز لازم را برای خواندن زیرنویس داشته باشد،
در بعضی کشور ها، هنوز این احتمال وجود دارد که مخاطب سواد کافی برای خواندن زیرنویس نداشته باشد.
خلق شخصیت‌های جدید
دوبله امکانات متعددی را در اختیار مترجم فیلم قرار می‌دهد. برای مثال، میتوان یک شخصیت را تا اندازه‌ی زیادی بازآفرینی کرد. این سبک جدید از استفاده ی دوبله را اولین بار تیم معروف انجمن گویندگان جوان به مدیریت مهرداد رئیسی ابداع و استفاده کرد.
این گروه با دوبله ی انیمیشن شگفت انگیزان و استفاده از لهجه ها و وارد کردن قومیت های مختلف به صحنه ی دوبله، نگاه تازه ای را به این عرصه وارد کرد.گرچه این سبک دوبله با انتقاد ها و نظرات متفاوتی روبرو شد، اما جای خود را به خصوص در زمینه ی دوبله ی انیمیشن ها باز و مخاطبان خود را پیدا کرد.
امکان سانسور
گاهی اوقات، شاید نخواهید برخی اطلاعات موجود در فیلم اصلی را انتقال دهید. دلایل گوناگون فرهنگی، تجاری و … برای این امر وجود دارند. حتی دلایل سیاسی هم در این امر در گذشته دخالت های زیادی داشته اند و تا مدت ها این صنعت را در امریکا و المان درگیر کرده اند. خدمات دوبله‌ی ویدابیا امکانات لازم را برای این کار نیز در اختیار دارد.
نقش هوش مصنوعی در دوبله انگلیسی به فارسی
هوش مصنوعی، ترجمه‌ی فیلم را به امری بسیار آسان و لذت‌بخش تبدیل کرده است. تکنولوژی‌های پیشرفته‌ی هوش مصنوعی نقش به‌سزایی در مراحل مختلف فرایند ترجمه‌ی هوشمند فیلم، از درک پاره‌گفتارها تا ترجمه و دوبله انگلیسی به فارسی، ایفا میکنند.
نقش پررنگ هوش مصنوعی در دوبله‌ی فیلم، همچنین، باعث افزایش کیفیت قابل توجه خروجی کار شده است. هماطور که قبلا فرایند دوبله کردن یک ویدیو را با هم مرور کردید احتمالا متوجه مسیر طولانی ان شدید؛ استفاده از هوش مصنوعی در ویدابیا باعث حذف بسیاری از این مراحل شده درنتیجه کاهش هزینه و وقت را به دنبال داشته است.
خدمات دوبله‌ی فیلم ویدابیا
سرویس دوبله‌ی ویدابیا شامل دو بخش دوبله‌ی ویدیو و صوت میشود و هر پروژه‌ای به صورت بهینه و با قیمتی مقرون به صرفه انجام خواهد شد. در ویدابیا سیاست ما این است که مشتری کمال رفاه و آرامش خاطر را داشته باشد. به همین دلیل، تنها کاری که باید انجام دهید، ایجاد پروژه و دریافت خروجی باکیفیت سطح جهانی کار است.
دوبله انگلیسی به فارسی در ویدابیا توسط نرم افزار ترجمه‌ی ویژه‌ی زبان فارسی ویدابیا و صداپیشگان خبره‌ی این حوزه انجام میشود. بنابراین ما موارد پایین را برای مشتریانمان تضمین میکنیم:
تضمین کیفیت
ویدابیا، مانند سایر خدمات خود، کیفیت دوبله‌ی فیلم را تضمین میکند. بنابراین، اگر از کیفیت خروجی کار ما راضی نباشید، بدون هیچ هزینه‌ای میتوانید درخواست اصلاح دهید. فایلی که مشتریان ویدابیا دریافت خواهند کرد، کیفیتی با بالاترین سطح جهانی خواهد داشت.
سرعت تحویل پروژه
مترجمان و صداپیشگان حرفه‌ای ویدابیا برای انجام کار از نرم افزارهای ویژه کمک میگیرند. به همین دلیل، همزمان با افزایش دقت، سرعت انجام کار نیز بالا خواهد بود. بنابراین، در اسرع وقت فایل دوبله انگلیسی به فارسی خود را تحویل خواهید گرفت.
قیمت مقرون به صرفه
پروژه‌ی دوبله میتواند هزینه‌های بالایی برای مشتری داشته باشد. اما ویدابیا با طراحی و توسعه‌ی نرم افزاری ویژه، کار مترجمان و صداپیشگان را تسهیل کرده است. به همین دلیل قیمت‌های ویدابیا بسیار مقرون به صرفه خواهند بود.
برای علاقه مندان به دوبله و دوبلوری
اگر یکی از افرادی هستید که به قولی از عاشقان دوبله محسوب می شوید، می توانید با خواندن کتاب های زیر، صفحه ای جدید در این زمینه برای خود باز کنید.
- چگونه فیلم را دوبله کنیم(ابوالحسن تهامی)
- رویکردی به دوبله فیلم(بیژن چوبینه)
- هنر دوبلاژ(محمود پورشکیبایی)
- صداپیشگی و راه های کسب درامد از ان(پوریا دهقانی)
- تربیت صدا، گویندگی(علیرضا معینی)
نظرات و پیشنهادات شما
امیدواریم که تا انتهای مقاله همراه ما بوده و اطلاعاتی که به دنبال آن بودید را پیدا کرده باشید. همچنین منتظر نظرات، انتقادات و پیشنهادات شما هستیم تا بتوانیم به کمک شما در این زمینه بهتر عمل کنیم. اگر به حوزه ی دوبله و این مقاله علاقه مند بودید خواندن مقالات تفاوت دوبله و نریشن و فیلم بدون صدا برای دوبله را به شما پیشنهاد میکنیم.
